Ubijeni novinari koji su istraživali rusku plaćeničku vojsku Vagner

Trojica ruskih novinara koji su istraživali aktivnosti ruske paravojne organizacije u Centralnoafričkoj Republici, ubijeni su iz zasjede, saopćile su njihove medijske kuće i lokalni zvaničnici, piše Radio Slobodna Evropa.
Ruska organizacija za onlajn vijesti Centar za kontrolu istraga (TsUR) u Fejsbuk (Facebook) postu objavljenom 31. jula 2018. saopćila je da su novinari – identifikovani kao Orhan Džemal (Orkhan Dzhemal), Aleksandr Rastorgijev (Aleksandr Rastorguyev) i Kiril Radčenko(Kirill Radchenko), bili u Centranoafričkoj Republici kako bi napravili dokumentarac o ChVK Vagner, privatnoj vojnoj kompaniji koja zapošljava stotine plaćenika za koje se vjeruje da su obavljali tajne borbene misije u ime Kremlja u istočnoj Ukrajini i Siriji. Lokalni i međunarodni mediji izvještavali su da Vagner posluje u Centralnoafričkoj Republici od kada je Rusija, ranije ove godine, isporučila lako naoružanje sigurnosnim snagama u toj zemlji i rasporedila stotine vojnih i civilnih instruktora da ih obučavaju. Ruske vlasti negiraju da plaćenici kompanije Vagner rade po njihovom nalogu. Povezanost grupe Vagner sa Kremljom je mutna i nepotvrđena, ali su njeni lideri dobili nagrade od Kremlja, dok su plaćenici Vagnera bili obučavani u objektima ruskog ministarstva odbrane. Grupu navodno finansira biznismen blizak Kremlju Jevgenij Prigožin (Yevgeny Prigozhin). Rusko ministarstvo vanjskih poslova je 31. jula potvrdilo da su tri osobe sa identifikacionim dokumentima koji su pripadali Džemalu, Rastorgujevu i Radčenku nađene mrtve i da su njihova tijela vraćena u glavni grad Centralnoafričke Republike – Bangi.
Ruski istražitelji su saopćili da su pokrenuli istragu o smrti trojice novinara. Henri Depele, gradonačelnik grada Sibut, koji se nalazi na 200 km sjeveroistočno od Bangija, rekao je da su novinari ubijeni 30. jula 2018. godine u večernjim satima. Njihov vozač preživio je napad. “Prema objašnjenju vozača, kada su bili na oko 20 kilometara od Sibuta, naoružani muškarci iskočili su iz žbunja i otvorili vatru na vozilo. Trojica novinara ostala su na mjestu mrtva”, navodi Rojters (Reuters). U saopćenju TsUR-a stoji da su novinari otišli u Centralnoafričku Republiku 27. jula a da je posljednji kontakt s njima ostvaren 29. jula. Anastasija Gorškova (Anastasia Gorshkova), zamjenica urednika ove medijske kuće, rekla je za ruski Dožd da su ubijeni novinari pokušali da uđu na imanje članova Vagner grupe, ali da im je rečeno da su im za to potrebne akreditacije ministra odbrane. Novinari su planirali da se 30. jula nađu s lokalcem u gradu Bambari, na 380 kilometara od Bangija, rekla je Gorškova. Na putu do Bambarija prolazi se kroz Sibut. Istraživački medij, za koji su ubijeni novinari radili, finansira Mikhail Kodorkovski (Mikhail Khodorkovsky), bivši naftaški tajkun koji je proveo deset godina u zatvoru nakon što je osuđen za finansijske malverzacije, a njegove pristalice tvrde da je to bila orkestrirana kampanja kako bi se zaplijenila imovina njegove kompanije, a on bio kažnjen zbog suprotstavljanja predsjedniku Rusije Vladimiru Putinu. Putin ga je pomilovao, nakon čega je Kodorkovski napustio Rusiju 2010. godine i od tada živi u Evropi kao jedan od Putinovih najžešćih kritičara. TsUR je objavio brojne izvještaje iz istraga o navodnoj korupciji starijih članova Putinove svite. Kodorkovski je nazvao trojicu poginulih novinara “hrabrim ljudima koji nisu bili spremni da samo sakupljaju dokumentaciju, već su željeli iskustveno da provjere sve. Neka počivaju u miru“.
Džemal (51) bio je renomirani ruski vojni dopisnik koji je pokrivao konflikte širom svijeta. Ozbiljno je povrijeđen u Libiji 2011. godine a 2008. je objavio knjigu u kojoj je, na osnovu svog iskustva, pisao o petodnevnom ratu između Rusije i Gruzije. Rastorgijev (47) je bio poznati kreator dokumentarnih filmova i saradnik Radija Slobodna Evropa. Bio je jedan od tri režisera filma o liderima ruske opozicije, koji je 2013. godine nagrađen. Radčenko (33) je počeo kao kinooperater, ali je posljednjih godina radio kao snimatelj. Bio je posmatrač izbora u Čečeniji u martu. Centralnoafrička Republika je prožeta nasiljem, sa čestim sukobima na religijskoj osnovi između dominantnih hrišćanskih i muslimanskih milicija, od pobune 2013. godine kada je srušen tadašnji predsjednika Fransoa Bozize (Francois Bozize).
Veći dio zemlje je pod kontrolom vlade Bangija. U Centralnoafričkoj Republici aktivna je i mirovna misija Ujedinjenih nacija od 12 hiljada članova, koja se bori protiv nasilja u toj zemlji.